Τι είναι και τι σημαίνει η βιοκλιματική κατοικία και ποιος είναι ο ρόλος του βιοκλιματικού σχεδιασμού; Ο ρόλος του βιοκλιματικού σχεδιασμού είναι πολύ σημαντικός. Ισοδυναμεί με λιγότερα ενεργοβόρα στοιχεία δηλ. χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, για να ζεστάνουμε το σπίτι και παράλληλα ο κατάλληλος δροσισμός του χρησιμοποιώντας λιγότερη ενέργεια.
Ποια θα πρέπει να είναι η λειτουργικότητα μιας νέας βιοκλιματικής κατοικίας; Οι κύριοι χώροι διημέρευσης που θα χρησιμοποιούνται κατά κόρον κατά τη διάρκεια της ημέρας πρέπει να τοποθετηθούν στο νότο. Στις κατοικίες πρόκειται για τα σαλόνια, τις τραπεζαρίες και τα υπνοδωμάτια με επαρκούς εξωτερικού σκιασμού και ελέγχου των συνθηκών οπτικής άνεσης. Αντίθετα οι χώροι οριζόντιας και κατακόρυφης κυκλοφορίας, όπως διάδρομοι και κλιμακοστάσια, οι υγροί χώροι όπως κουζίνες, λουτρά και οι αποθηκευτικοί – βοηθητικοί χώροι πρέπει να διατάσσονται στο βορρά.
Ο λόγος για αυτό το διαχωρισμό είναι η δυνατότητα θερμικής ευελιξίας, άνεσης και παθητικού ηλιασμού που παρέχει ο νότος και που προέχει να προσφέρεται κατά προτεραιότητα σε χώρους μεγαλύτερης διάρκειας χρήσης και εμβαδού. Η δυτική πλευρά πρέπει να αποφεύγεται σχεδόν για οποιοδήποτε χώρο κύριας χρήσεως. Η χαμηλή γωνία πρόσπτωσης της ηλιακής ακτινοβολίας το απόγευμα όπως και η θερμική επιβάρυνση που έχει υποστεί μέχρι εκείνη την ώρα το κτίριο την καθιστούν δυσλειτουργική για πολλές κατηγορίες λειτουργιών
Επίσης επιθυμητός είναι ο ανατολικός, νότιο-ανατολικός προσανατολισμός για τα υπνοδωμάτια. Εξίσου σημαντική παράμετρος είναι η χωροθέτηση των υπαίθριων και ημιυπαίθριων χώρων σε σχέση με την εσωτερική οργάνωση. Εξωτερικοί χώροι που έχουν κατ’ επιλογήν ελεγχόμενη ηλιακή πρόσβαση είναι πιο ευχάριστοι σε σχέση με χώρους που βρίσκονται μονίμως στη σκιά και συνεπακόλουθα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μεγαλύτερο διάστημα του έτους.
Ποιος είναι ο επιθυμητός σχεδιασμός κατοικίας στην Ελλάδα; Έτσι κατά προτεραιότητα για το μεσογειακό κλίμα της Ελλάδας, πλέον επιθυμητός είναι ο νότος με απόκλιση 30ο προς την ανατολή ή τη δύση, μετά έρχεται ο ανατολικός, στη συνέχεια ο δυτικός και τελευταίος ο βόρειος.
Στη διάταξη των ημιυπαίθριων και υπαίθριων χώρων πρέπει να δίνεται ο ίδιος βαθμός σημασίας όσο και για το εσωτερικό του κτιρίου.